Türkiye ekonomisinde 19 Mart’ta yaşanan siyasi gelişmelerin ardından finansal piyasalar sert bir dönüş yaşadı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasıyla birlikte Merkez Bankası, faiz politikasında ani bir manevraya giderek politika faizini 350 baz puan artırdı. Faiz oranı böylece yüzde 42,5’ten yüzde 46’ya yükselirken, fonlama maliyeti ve piyasa faizleri bu oranın da üzerine çıkarak son yılların en sert artışlarını kaydetti.
MERKEZ BANKASI, FAİZ KORİDORUNU GENİŞLETTİ
Ekonomim'in haberine göre 19 Mart öncesi piyasalar, nisan ayında faiz indirimine hazırlıklıydı. Ancak siyasi tansiyonun artmasıyla birlikte Merkez Bankası, önce faiz koridorunun üst bandını yüzde 49’a çekti, ardından politika faizini yüzde 46’ya yükseltti. Bu adımlar, hem kısa vadeli repo ihalelerinde hem de bankalar arası piyasada fonlama maliyetinin yukarı yönlü seyretmesine neden oldu.
BİR AYDA 7 PUANLIK ARTIŞ
Politika faizindeki artış 3,5 puanla sınırlı kalırken, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın ağırlıklı fonlama maliyeti 5,5 puan artarak yüzde 47,97’ye ulaştı. Borsa İstanbul'da oluşan gecelik ortalama repo faizi de aynı dönemde yüzde 42 seviyelerinden yüzde 48,95’e yükseldi. TLREF faiz oranı ise yaklaşık 7 puanlık artışla yüzde 49’a yaklaştı.
TİCARİ KREDİ FAİZLERİ ÇİFT HANEYE SIÇRADI
Söz konusu faiz artışları, kredi piyasasına da yansıdı. Ticari kredi faizleri bir ay içinde ortalama 9-10 puan artış göstererek yüzde 51-54 aralığına yükseldi. Bazı özel bankalarda ise faiz oranı yüzde 60’ın üzerine çıktı. Uzun vadeli kredilerde yüzde 35 seviyesindeki oranlar artık geçmişte kaldı. Bankacılık sektörü yetkilileri, yüksek faiz seviyesinin bir süre daha kalıcı olmasını bekliyor.
MEVDUATTA REKABET KIZIŞTI
Mevduat faizleri de Merkez Bankası’nın faiz artışına paralel şekilde yükseldi. 50 bin lira üzerindeki mevduatlara uygulanan faiz oranı yüzde 50 seviyelerine ulaşırken, yüksek hacimli mevduatlar için bazı bankalar yüzde 55’e varan faiz teklifleri sundu. Mevduatta vade farkı belirginleşirken, özellikle 3 aylık vadede rekabetin arttığı gözlendi.
YATIRIMLAR ASKIYA ALINDI
TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat, Merkez Bankası’nın faiz artışlarının piyasa açısından enflasyonla mücadele anlamında olumlu karşılandığını belirtse de, bu gelişmelerin reel sektördeki yatırımlar açısından olumsuz etkiler doğurduğunu vurguladı. Murat, “Daha önce yıl sonu için planlanan yatırım projeleri artık 2026’ya ertelenmiş durumda. Faizlerin yüksekliği, iş dünyasını beklemeye yöneltti” dedi.
YENİDEN CARRY TRADE AKIŞI BAŞLADI
Öte yandan faiz artışları, döviz piyasasına da etkisini gösterdi. Yabancı yatırımcıların TL bazlı carry trade işlemlerine yönelmeye başladığı, bu sayede Merkez Bankası’nın döviz alımlarına geçerek rezerv kayıplarını telafi etmeye çalıştığı belirtildi. Ancak girişlerin önceki seviyelere ulaşması için siyasi risklerin azalması gerektiği ifade ediliyor.
